Тергемес Қажыбек Тілеуғалиұлы

заведующий кафедой «Электроснабжение и возобновляемые источники энергии» НАО АУЭС имени Гумарбека Даукеева

Қысқаша өмірбаян

Posted by Тергемес Қажыбек Тілеуғалиұлы on Friday, 15 October 2021 in Дополнительные материалы

Тергемес Қажыбек Тілеуғалиұлы, 1956 жылдың 15 тамызында дүниеге келген. Ұлты - қазақ.

1972 жылдың қыркүйек айынан бастап 1975 жылдың шілде айына дейін Семей облысы, Ақсуат ауданы Комсомол совхозында әр түрлі жұмысшы болып еңбек етті.

1975 жылдың тамыз айында Алматы энергетикалық институтына «Электржетек және Өнеркәсіптік қондырғыларды автоматтандыру» мамандығы бойынша оқуға түсті, ал 1980 жылы инженер-электромеханик біліктілігін алды.

1980 жылдың тамыз айынан 1982 жылдың сәуір айына дейін Кеңес Армиясында қызмет етті (Йошкар-ола, Ақтөбе, Ленинград, Петрозаводск қалалары). 1982 жылдың тамызынан 1983 жылдың қаңтарына дейін Алматы жол белгілері зауытының электр жабдықтарын жөндеу шебері болып жұмыс істеді.

1983 жылдың қаңтарынан 1996 жылдың маусымына дейін Алматы энергетика институтының «Электр жетектері және өнеркәсіптік қондырғыларды автоматтандыру» кафедрасының ассистенті, аға инженері, аға оқытушысы болып жұмыс істеді, 1984 жылдың қарашасынан 1987 жылдың қарашасына дейін осы институттың күндізгі аспирантурасында оқыды. 1992 жылдың 11 қазанында Иваново энергетикалық институтында «Электротехникалық кешендер, оларды басқару мен реттеу» мамандығы бойынша кандидаттық диссертация қорғады.

1996 жылдың қарашасынан 2001 жылдың қыркүйегіне дейін Алматы технологиялық университетінде аға оқытушы, «Тағам өндірісі» факультеті деканының орынбасары, доцент, аға ғылыми қызметкер болып жұмыс істеді.

2001 жылдың қыркүйегінен 2011 жылға дейін Қ.И. Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық университетінің «Электр жетектері және өнеркәсіптік қондырғыларды автоматтандыру» кафедрасының доценті, ал 2004 жылдың қарашасынан 2007 жылдың қарашасына дейін осы университеттің докторантурасында оқыды.

2011 жылдың қыркүйек айынан 2014 жылдың тамыз айына дейін Ш. Есенов атындағы Каспий мемлекеттік технология және инжиниринг университетінің «Энергетика» кафедрасының меңгерушісі, доцент болып жұмыс істеді.

Ал 2014 жылдың қыркүйек айынан бастап қазіргі уақытқа дейін Алматы энергетика және байланыс университетінің «Электрмен жабдықтау және жаңартылатын энергия көздері» кафедрасының доценті, ал 2017-2018 оқу жылынан бүгінгі күнге дейін осы кафедраның меңгерушісі болып жұмыс істейді.

«Электржетек», «Автоматтандырылған электржетек теориясы», «Автоматты басқару теориясы», «Электр машиналары», «Электроника», «Релелік қорғау және автоматика», «Ауыл шаруашылығын энергиямен қамтамасыз ету», «Электрмен қамтамасыз ету» және т. б. пәндер бойынша сабақтар өткізді.

Жоғарыда келтірілген пәндер бойынша ПОӘК әзірледі.

2010 жылы ҚР БҒМ ЖОО үздік оқытушысы атанды. Қазақстан электр энергетикалық Қауымдастығының Құрметті энергетигі. 2020 жылы РЭМК-ның 100 жылдығына арналған медальмен марапатталды. АЭжБУ басшылығы мен ҚР БҒМ министрінің алғыс грамоталары бар. 2021 жылы «Үздік ғылым кандидаты» номинациясы бойынша Қазақстан Республикасының 30 жылдық медалімен марапатталды.

«Шнейдер электрик», «АВВ» және т. б. электр жабдықтарын және автоматтандыру құралдарын шығару бойынша өндіруші фирмалардың сертификаттары бар.

200-ге жуық ғылыми, әдістемелік еңбектері бар, оның ішінде 6 КСРО, 34 ҚР алдын ала және инновациялық патенттері, 4 ғылыми монографиясы (оның 2-уі жеке дара), 4 оқу құралы және 2 оқулық, Scopus деректер базасында 25 ғылыми мақаласы бар.

Ол келесі ҚР БҒМ ғылыми, бастамашыл тәуекел жобаларының ғылыми жетекшісі болды және болып табылады:

«Синхронды айналудың көп қозғалтқышты асинхронды электр жетегін басқарудың микропроцессорлық жүйесін әзірлеу», 2009, мем. тірк. №0109РК01211.
«Мұнай өндіру үшін батырылатын ортадан тепкіш электр сорғыларының ресурс-және энергия үнемдейтін электр жетегін әзірлеу», 2009–2011, мем. тірк. № 0109РК01195.
«Терең реттелетін, ресурс - және энергия үнемдейтін асинхронды электр жетегі бар көп процесті түту аппараттарында жүнді өңдеу сапасын арттыру», 2015-2017, мемл. тірк. №0115РК00452.

Шетелде «Энергия үнемдеу және айналмалы машиналардың диагностикасы» бойынша біліктілікті арттырудан өтті (Жапония, қараша-желтоқсан 2014 ж.).

Ресей электржетек инженерлері Қауымдастығының және келесі журналдардың редколлегиясының мүшесі болып табылады (РФ ЖАК тізілімі, РҒДИ):

1) Пермь Ұлттық Зерттеу университетінің хабаршысы «Электротехника, ақпараттық технологиялар, басқару жүйелері», Пермь.

2) Ғ.И. Носов атындағы Магнитогорск мемлекеттік техникалық университетінің «Электротехникалық кешендер мен жүйелер» ғылыми журналы, Магнитогорск.

ҚР БҒМ реестріне енгізілген Ғұмарбек Дәукеев атындағы АЭжБУ «Ауыл шаруашылығын энергиямен қамтамасыз ету» және «Жаңартылатын энергетиканың заманауи және инновациялық жүйелері» білім беру бағдарламаларын әзірлеуге белсенді қатысты.

2017 жылдан бастап Қазақстан Республикасында алғаш рет жаңартылатын энергия көздері бойынша білім беру бағдарламасын тіркеу нәтижесінде USAID-тің «Болашақ энергиясы» Өңірлік бағдарламасымен (АҚШ) белсенді ынтымақтастық орнатқан. Отбасылық жағдайы: екі ұлы және қызы бар. Мекен-жайы: Көктем-2 шағын ауданы, 18 үй, 55 пәтер.

Тергемес Қажыбек Тілеуғалиұлы техника ғылымдарының кандидаты, ЖАК доценті, Халықаралық ақпараттандыру академиясының академигі .

Тергемес Қ.Т. үлкен ұлынан туған немерелері Аделя мен Батырбекпен және кіші ұлынан туған немересі Таирмен

Last modified on Friday, 15 October 2021

Тергемес Қажыбек Тілеуғалиұлы

Тергемес Кажыбек Тлеугалиулы, родился 15 августа 1956 года, г.Шауешек, КНР. Национальность - казах.

В 1962 году пошел в первый класс восьмилетней школы им.С.Сейфуллина с.Коктубек, в Восточном Казахстане, а 1972 году окончил РФМШ им.О.Жаутикова в г.Алма-ата.

С сентября месяца 1972 года по июль месяц 1975 года работал разнорабочим в совхозе Комсомол Аксуатского района, Семипалатинской области.

В августе 1975 года поступил в Алматинский энергетический институт, по специальности «Электропривод и автоматизация промышленных установок, а в 1980 году получил квалификацию «инженер – электрик». После окончания института был принят инженером отдела автоматизации литейного производства Всесоюзного научно-исследовательского института Арматуростроения г.Алма-ата.

С ноября 1980 года по апрель 1982 года служил в рядах Советской Армии (города Йошкар-ала, Актобе, Ленинград, Петрозаводск), получил офицерское звание лейтенант. С августа 1982года по январь1983 года работал мастером по ремонту электрооборудования , и.о. главного энергетика Алматинского завода дорожных знаков, г.Алма-Ата.

С января 1983 года по июнь 1996 года работал преподавателем кафедры «Электропривод и автоматизация промышленных установок» Алматинского энергетического института, учился в очной аспирантуре этого института с ноября 1984 года по ноябрь 1987 года. Защитил кандидатскую диссертацию на тему: « Асинхронный электропривод чесальных аппаратов по системе электрического вала с повышенной синхронизирующей способностью» 11-го октября 1992 г.в специализированном Совете при Ивановском энергетическом институте им.В.И.Ленина (г.Иваново, Россия), по специальности «Электротехнические комплексы и системы, включая их управление и регулирование».

С ноября 1996 года по сентябрь 2001 года работал в должностях: старшего преподавателя, заместителя декана пищевого факультета, доцента, старшего научного сотрудника Алматинского технологического университета.

С сентября 2001 года по 2011 годы работал доцентом Казахского Национального Технического университета имени К.И. Сатпаева, а с ноября 2004 года по ноябрь 2007 года учился в докторантуре этого университета. В 2010 году выходил на защиту докторской диссертации по теме: Энергоэффективные системы регулирования многодвигательными электроприводами синхронно-синфазного вращения», по двум специальностям: 05.132.06 – Автоматизация и управление технологическими процессами и производствами (по отраслям), 05.09.03 – Электротехнические комплексы и системы, однако ККСОН МОН РК отказал в защите, из за отсутствия экспертных Советов в ВАКе на тот момент.

С сентября 2011 года по август 2014 года работал заведующим кафедрой «Энергетика», доцентом Каспийского государственного университета технологии и инжиниринга имени Ш. Есенова (г.Актау).

А с сентября 2014 года по настоящее время работает доцентом кафедры «Электроснабжение и возобновляемые источники энергии» Алматинского университета энергетики и связи имени Гумарбека Даукеева, а с 2017 года занимает должность заведующего этой кафедры. С 2017го года активно сотрудничает с Региональной Программой USAID «Энергия будущего»(США), результатом которого стала регистрация образовательной программы по возобновляемым источникам энергии, впервые в Республике Казахстан.

Участвовал и выступал с научными докладами во многих международных конференциях по электроприводу, автоматизации (гг.Сызрань, Иваново, Москва, Екатеринбург, Пермь и т.д. (Россия),г.Варна (Болгария),г. Китаксюшю (Япония).

Проводил занятия по дисциплинам «Электропривод», «Теория автоматизированного электропривода», «Теория автоматического управления», «Электрические машины», «Электроника», «Релейная защита и автоматика», «Энергообеспечение сельского хозяйства», «Электроснабжение», «Осветительная техника и освещение», и т.д. (бакалавриат), «Динамические характеристики воздушных течении и ветра» , «Моделирование элементов электроэнергетических систем в среде MATLAB» (магистратура), « Системы управления преобразователями электрической энергии» (докторантура).

Разрабатывал УМКД и силлабусы по вышеуказанным дисциплинам.

В 2010 году стал «Лучшим преподавателем ВУЗа МОН РК. В 2019 году получил звания Почетного энергетика Казахстанской электроэнергетической ассоциации, в 2020 году награжден медалью к 100-летию ГОЭРЛО. Имеет благодарственные грамоты от руководства АУЭС и министра МОН РК.

Является академиком Международной академии информационных наук, экспертом независимых агентств аккредитации рейтинга НААР,KAZSEE, НКАОКО.

Получил сертификаты фирм-производителей по выпуску электрооборудования и средств автоматизации: «Шнейдер электрик», «АВВ» и.т.д., а также сертификаты Региональной Программы USAID по методикам преподавания дисциплин по возовновляемым источникам энергии.

Имеет 200 научных, методических трудов, в том числе 6 АС СССР, 34 предварительных и инновационных патентов РК, 4 научных монографий (2 из них единолично), 5 учебных пособии и 2 учебника , 25 научных статьей в базе данных Scopus.

Являлся научным руководителем научных, инициативных рисковых проектов МОН РК:

«Разработка микропроцессорной системы управления многодвигательным асинхронным электроприводом синхронного вращения» ,2009, №0109РК01211 гос. рег.
«Разработка ресурсо- и энергосберегающего электропривода погружных центробежных электронасосов для добычи нефти», 2009-2011, № 0109РК01195,
«Повышение качества переработки шерсти на многопрочесных чесальных аппаратах с глубоко регулируемым, ресурсо- и энергосберегающим асинхронным электроприводом», 2015-2017, №0115РК00452.

Проходил повышению квалификации в городах Токио, Киото, Китаксюшю Японии по направлению «Энергосбережение и диагностика вращающихся машин» (ноябрь-декабрь 2014г.).

Является членом Ассоциации инженеров – электроприводчиков России, Ассоциации промышленников г.Китаксюшю (Япония), Технического комитета по стандартизации « Возобновляемые источники энергии» на базе ОЮЛ Казахстанская ассоциация региональных экологических инициатив « ECOJER» и членом редколлегии журналов: 1) Вестник Пермского национального исследовательского университета «Электротехника, информационные технологии, системы управления» (реестр ВАКа РФ, РИНЦ), г.Пермь (Россия). 2) Научного журнала «Jornal of Mechaniсal Engineering, Automation and Control Systems» (Латвия). Был членом редколлегии Вестника Магнитогорского государственного университета им.И.Я.Носова «Электротехническин комплексы и системы» г.Магнитогорск.

Активно участвовал в разработке образовательных программ «Энергообеспечение сельского хозяйства» и «Современные и инновационные системы возобновляемой энергетики» в АУЭС имени Гумарбека Даукеева, внесенные в реестр МОН РК.

Семейное положение: имеет два сына и дочь.

Адрес проживания и прописки: г.Алматы, мкр-н Коктем-2, д. 18, кв. 55.